تصورتان از آینده چمن مصنوعی چیست؟

چمن مصنوعی نوعی کفپوش است که شبیه به چمن طبیعی ساخته می‌شود. در حال حاضر استفاده از چمن مصنوعی به طور گسترده در فضای سبز و فضاهای ورزشی صورت می‌گیرد و کاربرد آن روزبه‌روز در حال افزایش است. اما پیش ‌بینی آینده چمن مصنوعی چیست؟

بی شک نوآوری که در تولید چمن مصنوعی صورت می‌گیرد، باعث می‌شود کاربرد چمن مصنوعی در آینده بسیار گسترده‌تر از امروز باشد. در این مقاله قصد داریم به آینده صنعت چمن مصنوعی بپردازیم و با بررسی قابلیت‌های این محصول، چشم‌انداز توسعه چمن مصنوعی را مورد بررسی قرار دهیم؛ همراه ما باشید.

تاریخچه چمن مصنوعی تا به امروز

به عنوان تاریخچه چمن مصنوعی، باید بگوئیم که اولین‌بار با هدف اصلاح فضای شهری و ایجاد یک محیط طبیعی و امن برای بازی کودکان ساخته شد. پروژه تولید چمن مصنوعی توسط سه شرکت آمریکایی با نام‌های «تجهیزات آزمایشگاهی آموزشی بنیاد فورد»، «صنایع مونسانتو» و «شرکت چمسترند» در سال ۱۹۵۰ انجام شد. Astro Turf اولین نامی بود که برای چمن مصنوعی مورد استفاده قرار گرفت.

اولین چمن مصنوعی از نایلون پلی‌آمید ساخته شد و این چمن‌ها در ابتدا در یک مدرسه و زمین بیسبال مورد استفاده قرار گرفتند. پس از مدت کوتاهی، این محصولات در تعدادی از زمین‌های ورزشی، مهدکودک‌ها و خانه‌ها مورد بهره‌برداری قرار گرفتند. با افزایش محبوبیت چمن‌های مصنوعی به‌تدریج بر تعداد شرکت‌های تولیدکننده این محصول افزوده شد.

در اوایل دهه ۱۹۷۰ تولیدکنندگان تصمیم گرفتند کیفیت محصول را افزایش داده و الیاف پلی‌پروپیلن را جایگزین الیاف نایلونی کنند. به‌این‌ترتیب نسل دوم چمن‌های مصنوعی تولید شد. تولیدکنندگان برای افزایش جذابیت ظاهری چمن‌های مصنوعی از شن و ماسه در بافت الیاف استفاده کردند.

در دهه ۹۰ میلادی تولید این محصولات بهبود یافت و تولیدکنندگان سعی کردند در ساخت چمن مصنوعی از الیاف بلندتری استفاده کنند. تولیدکنندگان برای سطح سخت چمن از پلی‌اتیلن استفاده کردند و به جای شن و ماسه ترجیح دادند از لاستیک دانه‌بندی استفاده کنند. به این صورت تولید نسل سوم چمن‌های مصنوعی آغاز شد.

امروزه انواع فناوری در صنعت چمن مصنوعی سبب شده این محصولات به لحاظ دوام و جذابیت‌های ظاهری توسعه پیدا کنند و چشم‌انداز آینده چمن مصنوعی نیز بسیار روشن است. در حال حاضر بیشترین کاربرد چمن مصنوعی در زمین‌های ورزشی است.

اما با توجه به مشکلات محیط زیستی و بحران آب در بسیاری از مناطق جهان، بسیاری از کارشناسان معتقدند چمن مصنوعی باید در فضای سبز شهری و خانگی نیز کاربرد گسترده‌تری پیدا کند. در بخش‌های بعدی مطلب برخی از فناوری‌هایی که چشم‌انداز توسعه صنعت چمن مصنوعی را شکل می‌دهد با یکدیگر بررسی می‌کنیم.

چمن مصنوعی ضدآب؛ یکی از فناوری‌های درحال‌توسعه تولید چمن مصنوعی

پوسیدگی بافت چمن مصنوعی بر اثر رطوبت یکی از مشکلاتی بوده که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این محصول با آن مواجه بوده‌اند. استفاده از چمن مصنوعی در فضای روباز ، ممکن است به دلیل بارندگی دوام و عمر محصول را کاهش دهد. از طرف دیگر قابلیت شستشوی مناسب یکی از مهم‌ترین فاکتورها در کیفیت چمن مصنوعی است و اگر چمن مصنوعی قابلیت شستشو نداشته باشد از دور خارج می‌شود.

امروزه محققان روش‌هایی را برای تولید چمن مصنوعی ضدآب توسعه داده‌اند که مقاومت بافت و الیاف این محصول را در برابر رطوبت افزایش می‌دهد. به نظر می‌رسد این فناوری‌ها در آینده، هرچه بیشتر توسعه یابند و مقاومت الیاف و بافت این محصولات در برابر رطوبت، بیش‌ازپیش افزایش یابد.

زیر سازی چمن مصنوعی

زیرسازی مناسب چمن مصنوعی یکی از عوامل مهم در ارتقا کیفیت کاربری چمن مصنوعی به شمار می‌رود. بسته به این که چمن‌های مصنوعی کجا نصب شوند، متدهای مختلفی برای چسباندن و زهکشی رطوبت این محصولات وجود دارد.

متریالی که برای چسباندن یا ساخت لایه‌های پرکننده زیر ساز سطح چمن مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد، روز‌به‌روز در حال توسعه است. پیش بینی می‌شود در چشم‌انداز آینده چمن مصنوعی،  فناوری‌های پیشرفته‌تری برای زیرسازی چمن مصنوعی مورد استفاده قرار بگیرند.

چمن مصنوعی هوشمند؛ یکی از مهمترین چشم‌‌اندازهای آینده چمن مصنوعی

استفاده گسترده از چمن مصنوعی هوشمند یکی از مواردی است که در چشم‌انداز آینده این صنعت نقش مهمی را ایفا می‌کند. به طور کلی هر نوع چمن مصنوعی که قابلیتی فراتر از یک کف‌پوش داشته باشد چمن مصنوعی هوشمند نامیده می‌شود.

برخی از این چمن‌های مصنوعی دارای تکنولوژی پیشرفته زهکشی هستند و می‌توانند آب باران یا برف را به سمت منابع آبی هدایت کنند. این تکنولوژی سبب می‌شود این نوع چمن‌های مصنوعی بتوانند نقش مؤثری در بازیافت آب داشته باشند. پیش‌بینی می‌شود با توجه به بحران آب و کمبود منابع این تکنولوژی بتواند در حفظ منابع آبی بسیار مؤثر باشد.

 به‌عنوان‌مثال با نصب چمن هوشمند در فضاهای سبز شهری می‌توان آب باران و برف را به سمت منابع آبی هدایت کرد تا از این آب برای آبیاری فضای سبز طبیعی استفاده شود.

نوع دیگر چمن‌های مصنوعی، محصولاتی هستند که می‌توانند برای تصفیه هوا مورد کاربرد قرار بگیرند. در سال‌های پیشرو چمن مصنوعی هوشمند می‌تواند به طور گسترده در پارک‌ها و فضای سبزی و خانگی مورد استفاده قرار بگیرد و جایگزین فوق‌العاده‌ای برای چمن‌های طبیعی و دیگر گیاهان باشد.

بازیافت چمن مصنوعی

با توجه به چالش‌های محیط زیستی امروزه صنعت بازیافت در جهان اهمیت بسیار زیادی دارد. شاید برایتان جالب باشد که بازیافت چمن مصنوعی هم امکان پذیر است. امروزه محققان در تلاش هستند تا میزان استفاده از مواد کربنی را در تولید محصول کاهش دهند و از مواد سازگار با محیط‌زیست استفاده کنند. از آن جایی که در آینده چمن مصنوعی کاربردی بسیار گسترده‌تر از حال حاضر خواهد داشت، قابلیت بازیافت مناسب این محصول نیز اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

استفاده گسترده از چمن مصنوعی در مناطق کویری؛ یکی از چشم‌اندازهای آینده چمن مصنوعی در جهان

چمن طبیعی آب بسیار زیادی مصرف می‌کند و با توجه به بحران آب و شوری خاک در مناطق کویری استفاده از این گیاه در این نواحی به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. در حال حاضر در بسیاری از مناطق کویری در جهان، استفاده از چمن مصنوعی به عنوان فضای سبز خانگی و شهری رایج است.

پیش‌بینی می‌شود در آینده، با توجه به کم‌آبی و بحران آب، استفاده از چمن مصنوعی در مناطق کویری بسیار گسترده‌تر شود و بتواند حتی در حل مشکلاتی مانند سیل و فرسایش خاک نیز نقش بسیار مؤثری داشته باشد.

البته برای استفاده از این محصولات در مناطق کویری چالش‌هایی نیز وجود دارد؛ به‌عنوان‌مثال گرمای زیاد و تابش شدید نور خورشید عواملی هستند که می‌توانند دوام چمن مصنوعی در این مناطق را کاهش دهند. اما با توجه رشد سریع و توسعه فناوری‌های تولید چمن مصنوعی به نظر می‌رسد این محصولات بتوانند در آینده نقش مؤثرتری را در مناطق کویری ایفا کنند و برای حل مشکلات محیط زیستی در این مناطق مورد استفاده قرار بگیرند.

و در آخر

چمن مصنوعی در حال حاضر به عنوان یک کف‌پوش چندکاره و محبوب، کاربرد بسیار گسترده‌ای در ورزش و فضای سبز دارد. تکنولوژی‌های طراحی و تولید چمن مصنوعی روزبه‌روز درحال‌توسعه است و به نظر می‌رسد در سال‌های آینده چمن‌های مصنوعی از نظر دوام، قابلیت بازیافت، زیبایی‌شناسی و… توسعه قابل‌توجهی پیدا کنند.

با توجه به پیشرفت قابل‌توجه در فرایند تولید چمن مصنوعی و تولید محصولاتی همچون چمن مصنوعی هوشمند، به نظر می‌رسد در آینده چمن مصنوعی تنها یک کف‌پوش نباشد؛ بلکه به یکی از راه‌حل‌های محیط‌زیستی برای حل مشکلات کم‌آبی، فرسایش خاک، سیلاب و… بدل شود.

ساخت چمن مصنوعی سازگار با محیط زیست و قابل بازیافت هم یکی از مواردی است که محققان برای آن تلاش می‌کنند. بنابراین می‌توان پیش بینی کرد که در سال‌های آتی، صنعت تولید چمن مصنوعی به یکی از مهم‌ترین صنایع جهان بدل شود.