5 استاندارد در طراحی فضای سبز، باغآرایی و محوطهسازی
آشنایی با اصول طراحی فضای سبز علاوه بر کمک به طراحان حرفهای، به مردم عادی نیز در جهت نگهداری از فضاهای سبز، کمک میکند. وجود فضای سبز در نقاط مختلف شهر و حتی طراحی فضای سبز حیاط و ویلا، نقش مهمی در ایجاد محیطهای شاداب و زنده دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با اصول طراحی فضاهای سبز، باغآرایی و اصول محوطهسازی، آشنا کنیم، پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
استاندارد طراحی فضای سبز
با داشتن تجهیزات مورد نیاز برای طراحی فضای سبز، میتوانید به ترتیب مراحل زیر را برای طراحی یک فضای سبز استاندارد، انجام دهید:
۱. تعیین هدف ایجاد فضای سبز
در ابتداییترین مرحله باید اهدف خود از طراحی فضای سبز را مشخص کنید. اهداف مختلفی در طراحی فضاهای سبز دنبال میشوند که در ادامه در قالب یک جدول به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد.
| اهداف | توضیحات |
|---|---|
| کمک به محیط زیست | اگر هدف، کمک به محیط زیست باشد، میتوان ترکیبی از گیاهان بومی منطقه را در باغها، باغچههای حیاط خانه و روف گاردنها با هدف حمایت از تنوع زیستی، کاهش جاری شدن آبها و بهبود کیفیت هوا انجام داد. |
| ایجاد مناطق تفریحی و رفاهی | اگر هدف ایجاد مکانهایی برای تفریح، بازی و ورزش باشد، فضاهای سبز باید به گونهای طراحی شوند که بخشهای جداگانهای از قبیل مناطق نشیمن، مسیرهای پیادهروی و ستهای ورزشی داشته باشند. |
| افزایش زیبایی محیط | هدف دیگری که میتواند دنبال شود، زیباسازی است. ایجاد فضای سبز سنتی سبب افزایش جذابیت محیط میشود و همین امر کیفیت کلی زندگی را برای ساکنین و بازدیدکنندگان، بالا میبرد. |
| دسترسی خوب برای افراد مختلف | برای رسیدن به این هدف، فضاهای سبز طوری طراحی میشوند که برای افراد مختلف در هر سن و با هر میزان توانایی، قابل دسترس باشند. میتوان از امکاناتی مانند سطح شیبدار برای ویلچر، مسیرهای آسفالت شده و پارکینگ استفاده کرد تا اطمینان حاصل شود که همه میتوانند از این فضا لذت و بهره ببرند. |
| پیروی از روشهای پایدار | برای رسیدن به این هدف باید از روشهای پایدار مانند صرفه جویی در مصرف آب و انرژی در طراحی فضاهای سبز پیروی کرد تا اثرات مخرب زیست محیطی به کمترین حد برسد. استفاده از مواد بازیافتی در طراحی و نصب لامپهای کم مصرف از جمله اقداماتی است که میتوان انجام داد. |
۲. بررسی محل برای طراحی اصولی
در طراحی انواع فضای سبز، بررسی پارامترهای محیطی محل احداث، اهمیت ویژهای دارد. یکی از این پارامترهای کلیدی، کیفیت خاک است. لازم است ترکیب خاک، میزان زهکشی و مقدار مواد مغذی موجود در آن به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد تا گیاهانی که انتخاب میشوند، بتوانند به خوبی رشد کنند و در بلندمدت پایدار بمانند. پارامتر مهم دیگر، نور خورشید است. برای تعیین گونههای گیاهی مناسب، باید میزان نور خورشیدی که منطقه در طول روز دریافت میکند، ارزیابی شود. این موضوع به ویژه برای گیاهانی که نیاز به نور مستقیم یا غیرمستقیم دارند، اهمیت زیادی دارد.
در دسترس بودن آب نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار است. منابع آب و روشهای مختلف آبیاری باید به دقت بررسی شوند تا فضای سبز بتواند در طول زمان حفظ و نگهداری شود. انتخاب گیاهانی که با میزان آب در دسترس سازگار باشند، میتواند به کاهش مصرف آب و افزایش پایداری فضا کمک کند. بهبود تنوع زیستی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. بررسی گیاهان بومی و موجود در منطقه میتواند به حفظ و ارتقای تنوع زیستی و ایجاد یک اکوسیستم پایدار و سالم کمک کند.
شرایط آب و هوایی محلی نیز نقش مهمی در انتخاب گیاهان مناسب دارد. برای اطمینان از رشد و بقای گیاهان، بررسی الگوهای آب و هوایی منطقه ضروری است. این امر شامل دما، رطوبت، و میزان بارندگی است. کیفیت هوا نیز یکی دیگر از پارامترهای حیاتی است.
بررسی سطح آلودگی هوا و اطمینان از وجود هوای پاک برای سلامت گیاهان بسیار مهم است، زیرا کیفیت پایین هوا میتواند رشد گیاهان را مختل کند. در نهایت، دسترسی عمومی به فضای سبز نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. میزان دسترسی منطقه برای عموم، میتواند بر استفاده و استقبال از فضای سبز تأثیرگذار باشد، بنابراین در نظر گرفتن این پارامتر در طراحی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
۳. انتخاب گیاهان مناسب
انتخاب گیاهان مناسب یکی از مراحل کلیدی در طراحی فضای سبز کوچک است که باید با دقت و توجه به عوامل متعددی انجام شود تا پایداری و زیبایی فضای سبز تضمین شود. نخستین عامل مهم، نیازهای آب و هوایی است؛ گیاهانی که انتخاب میشوند باید با شرایط اقلیمی منطقه شما، از جمله دما، بارندگی و میزان تابش نور خورشید، هماهنگ باشند. این انتخابها نه تنها به سلامت گیاهان کمک میکند، بلکه نیاز به نگهداری را نیز کاهش میدهد.
عامل دیگری که باید مدنظر قرار گیرد، سازگاری گیاهان با خاک است. باید گیاهانی را انتخاب کنید که بتوانند در خاک با سطح pH و نوع زهکشی موجود در منطقه شما به خوبی رشد کنند. همچنین، میزان مواد مغذی موجود در خاک نیز باید با نیازهای گیاهان انتخابی هماهنگ باشد تا رشد و شکوفایی آنها به بهترین شکل صورت گیرد.
توجه به نیاز آبی گیاهان نیز بسیار مهم است. انتخاب گیاهانی که با میزان آب در دسترس شما سازگار باشند، میتواند در صرفهجویی مصرف آب و همچنین کاهش هزینهها مؤثر باشد. گیاهان مقاوم به خشکی میتوانند گزینههای خوبی برای مناطق کمآب باشند.
نیاز به نگهداری نیز از جمله عواملی است که باید در نظر گرفته شود. انتخاب گیاهانی با نیاز کم به مراقبت و نگهداری میتواند مدیریت فضای سبز را آسانتر کند. به عنوان مثال، استفاده از چمن مصنوعی میتواند به شدت نیاز به نگهداری را کاهش دهد و در عین حال جلوهای زیبا به فضای سبز ببخشد.
در نهایت، تنوع زیستی و زیبایی گیاهان نیز باید مورد توجه قرار گیرد. با انتخاب گونههای متنوع گیاهی، نه تنها به افزایش تنوع زیستی کمک میکنید، بلکه اکوسیستمی سالم و متعادل را در فضای سبز خود ایجاد میکنید. زیبایی و جلوه گیاهان، به ویژه چمن مصنوعی، نقش بسزایی در افزایش جذابیت بصری و ایجاد آرامش در فضای سبز ایفا میکند و میتواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان کاربران داشته باشد.
۴. طراحی بخشهای مختلف فضای سبز
یک فضای سبز ایدهآل باید شامل بخشهای ضروری مختلفی باشد تا کارایی و جذابیت بیشتری داشته باشد. یکی از این بخشها، نواحی مخصوص کاشت گیاهان است که باید به طور مجزا و مناسب برای هر نوع گیاه طراحی شود. همچنین، مسیرهای عبور و مرور کاربران از اهمیت زیادی برخوردارند؛ این مسیرها باید به گونهای طراحی شوند که دسترسی آسان به تمامی نقاط فضای سبز را فراهم کنند. استفاده از موادی مانند شن، بتن یا سنگ طبیعی میتواند به زیبایی و دوام این مسیرها بیفزاید.
برای ایجاد فضایی دلپذیر و راحت، تعبیه بخشهایی برای نشستن مانند نیمکتها، میزهای پیک نیک و آلاچیقها ضروری است؛ این امکانات به افراد اجازه میدهد که به استراحت بپردازند. علاوه بر این، نصب وسایل روشنایی مانند پایه چراغها برای افزایش ایمنی و بهبود دید در ساعات عصر یا شب اهمیت ویژهای دارد.
وجود آبنماهایی نظیر فوارهها، حوضها یا نهرهای کوچک نیز میتواند به ایجاد فضایی آرامشبخش کمک کند و حس طبیعت را به کاربر منتقل نماید. در نهایت، افزودن امکانات تفریحی همچون زمینهای بازی، زمینهای ورزشی یا ستهای ورزشی در طراحی فضای سبز، میتواند به جلب نظر افراد بیشتری، بهویژه خانوادهها و ورزشدوستان، منجر شود.
۵. نگهداری از فضای سبز
فضای سبز نیاز به مراقبت منظم دارد تا سلامت و طول عمر آن تضمین شود. در اینجا برخی از اقدامات ضروری برای نگهداری از فضای سبز را بررسی میکنیم:
- آبیاری گیاهان: بر اساس نیازهای خاص گیاهان و شرایط آب و هوایی، باید آب کافی در اختیار گیاهان قرار دهید. استفاده از سیستمهای آبیاری مدرن را برای صرفه جویی در مصرف آب، در نظر بگیرید.
- هرس و پیرایش گیاهان: برای تقویت رشد و حفظ سلامت گیاهان باید آنها را به طور منظم هرس کنید.
- کنترل علفهای هرز: علفهای هرز را به طور منظم از محیط حذف کنید.
- کوددهی: در صورت نیاز از کودها استفاده کنید تا مواد مغذی ضروری را برای گیاهان فراهم کرده و رشد آنها را افزایش دهید.
- مدیریت آفات و بیماریهای گیاهی: تمهیدات لازم برای کنترل آفات و جلوگیری از بیماریهای گیاهی را بیاندیشید.
- مالچ پاشی: از مالچ برای حفظ رطوبت، مهار رشد علفهای هرز و بهبود سلامت خاک، استفاده کنید.
- تعمیر و نگهداری منظم: انجام وظایف مربوط به تعمیر و نگهداری مانند تمیز کردن، تعمیر سازهها و جمعآوری زبالهها برای تمیز نگه داشتن فضای سبز، الزامی است. شما میتوانید در گامان تزئین جاوید، به صورت تخصصی متمرکز بر فروش انواع کفپوش است و محصولاتی از قبیل چمن مصنوعی باغچه و چمن مصنوعی پاییزه را میتوانید با بهترین کیفیت و قیمت خریداری کنید. این چمنهای مصنوعی همان جلوه چمنهای طبیعی را دارند با این تفاوت که به نگهداری و مراقبت خیلی کمی احتیاج دارند.
نتیجهگیری
با پیروی از این دستورالعملهای ساده، میتوانید فضای سبزی ایجاد کنید که کیفیت زندگی را برای کاربران خود افزایش میدهد و چهره شهر یا حیاط خانه را زیباتر میکند. به یاد داشته باشید که برای طراحی فضای سبز باید خلاقیت محوطهسازی باغ را در خود تقویت کنید.
- محدثه شریفی
- 18 مرداد 1403
- 94 بازدید